Artemision’ın Jokeyi - Joy of Museums
Artemision’ın Jokeyi,
Milattan Önce 150’li yıllara dayanan bronzdan yapılmış ata binen bir oğlan
çocuğu heykelidir. Antik Yunan’dan kalan nadir orijinal bronz heykellerden
biridir. Eşsiz olmasının nedenlerinden biri de
savaş ve iç karışıklık dönemleri sırasında en antik Yunan bronzlarının
hammaddeleri için eritilmesidir. Bu Yunan
şaheseri modern çağda keşfedilmeden önce antik dönemdeki bir zamanda deniz
kazasında kaybolduğundan yok edilmekten kurtuldu.
Heykelin at yarışlarındaki
zaferleri onurlandırmak için Yunan tanrılarına adandığı düşünülmektedir. 1926’da
Ege Denizinde Atina’nın kuzeyinde Artemision Burnundaki bir gemi enkazında
bulundu. 1928’de heykelin ilk parçası kurtarıldı. 1936 ve sonrasında heykele
ait daha fazla parça bulundu. Heykel yeniden birleştirildi ve 1972’de
sergilendi. Ayrıca aynı gemi enkazında Artemision Bronz’un parçaları da
bulundu.
Heykelin parçaları
dolaylı mum yok etme tekniği (lost-wax process) kullanılarak döküm yapılıp
sonra kaynakla birleştirildi. Binicinin kamçısı ve dizginleri ile atın gemi
gibi bazı parçalar kayıptı. Antik Yunan’da at yarışları damgası olan havaya
kalkan ellerinde bir taç tutan Tanrıça Nike’in* görüntüsü
atın sağ uyluğuna işlenmişti. Arka ayakları zeminde ön ayakları havaya kalkmış
dört nala giderken sıçrayan at ve binicisinin heykeli gerçeğe uygun olarak
yapılmıştı. Jokey; ayağında sandaleti, üstünde kısa bir tunik (chiton) eyersiz
çıplak ata binmiş ve yarıştaki rakiplerini gözetlermiş gibi sol omzunun
üzerinden arkaya bakar.
Helenistik
Dönem (Hellenistic Period)
Heykel; Akdeniz
tarihinde Milattan Önce 323’de Büyük İskender’in ölümü ile Roma İmparatorluğunun
ortaya çıkışı ve sonraki hakimiyeti arasındaki Helenistik dönemde yapılmıştır. Antik
Yunan (ancient Greek) kelimesi Hellas, Hellenistik tabirinden türetilmiş
Yunanistan için başlangıç kelimesidir. İlk olarak “Helenistik (Helenistic)”,
“Hellenik (Hellenic)”den doğrudan antik Yunan etki alanının bütününü
kapsamasıyla ayırt edilir. Daha sonra ise Yunanistan’ın (Greece) kendisine
atıfta bulunacaktır.
Helenistik dönem
boyunca, Yunan (Greek) kültürel nüfuzu ve gücü coğrafi genişlemesinin doruğunu
ulaştı. Akdeniz Dünyası, Orta ve Batı Asya’nın hatta Hint Yarımadasının bile
bir kısmında hâkim güçtü. Sanatta,
keşifte, edebiyatta, tiyatroda, mimarlıkta, müzikte, matematikte, felsefede ve
de bilimde refah ve gelişme zamanları idi.
Helenistik dönem, Asya
ve Afrika’da Yunan şehirleri ve krallıkları kuran Yunan sömürgeciliğinin yeni dalgasıyla
karakterizedir. Bu sömürgecilik Yunan (Greek) kültürü ve dilinin ihraç
edilmesiyle sonuçlandı.
En ücra yerlerdeki
yerel Helenistik Kültür; Yakın Doğu, Orta Doğu, Kuzeydoğu Afrika ve Güneybatı
Asya’nın yerel kültürleriyle antik Yunan dünyasının kaynaşmasını temsil
ediyordu.
* (Ç.N.)
Nike; Athena’nın çocuğu ve zafer tanrıçası, çok hızlı koşabilir ve uçabilir.
* Yazı,
Joy of Museums’un çevrim içi yayınından alınarak çevrildi.
Özgün
metni okumak için:
Yorumlar
Yorum Gönder