Bir Salgının İcadı - Giorgio Agamben

Korona virüsün neden olduğu bir sözüm ona salgın için çılgınca, akıl dışı ve tamamen kontrolsüz acil durum önlemleri karşısında NCR’nin* bildirisinden başlamak gerekli. Bildiriye göre; sadece “İtalya’da SARS-CoV2 salgını yok” fakat yine de “enfeksiyon  -on binlerce vakadaki mevcut bugünkü epidemolojik verilerden-  vakaların yüzde 80-90’ında hafif/orta semptomlar (bir tür grip) neden olmaktadır. Yüzde 10-15’inde pnomoni (zatürre) gelişebilir. Ancak bunlar çoğunlukla tehlikesizdir. Hastaların yalnızca yüzde 4’ü yoğun bakımda tedavi görmektedir.

Gerçek durum bu ise, medya ve yetkililer hareketliliğin ciddi şekilde kısıtlanması ve bütün bölgelerde çalışma ve yaşamın normal işleyişinin durdurulmasıyla birlikte gerçek bir istisna haline (state of exception) yol açarak niçin panik iklimini yaymak için uğraşıyorlar?

İki unsur bu aşırı davranışı açıklamaya katkıda bulunabilir.

Her şeyden önce, bir kez daha ve giderek artan biçimde istisna halinin normal bir yönetim paradigması olarak kullanılması yönelimi bulunmaktadır. Hükûmetin “hijyen ve toplum güvenliği nedeniyle”  onayladığı kanun hükmünde kararname gerçek bir militarizasyon üretir “testi pozitif olan en az bir kişinin olduğu ve enfeksiyonun kaynağının bilinmediği veya bulaşmanın olduğu alanlardan son zamanlarda gelen bir kişiyle teması olmayan en az bir vak’anın olduğu.”

Diğer vak’aların başka yerlerde görünmemesi hemen hemen imkansız olduğundan böyle anlaşılmaz ve belirsiz formül; [hükûmetin] istisna halini hızla bütün bölgelere genişletmesine olanak sağlayacaktır.

Kanun hükmünde kararnamenin dayattığı ciddi özgürlük kısıtlamalarını ele alalım:

a) Etkilenen belediye veya alanlardan o belediyede veya alanlarda yaşayan herkesin ayrılmasının yasaklanması

b) Etkilenen belediye veya alana girişin yasaklanması

c)  Bütün etkinlikler ve girişimlerin (kültür, spor, dini veya eğlence ile ilgili olup olmadığına bakılmaksızın), kamuya açık ise kapalı alanlarda dahil olmak üzere özel veya kamusal alandaki toplantıların durdurulması

d) Yalnızca uzaktan eğitim hariç olmak üzere, ana okullarından yüksek öğrenimi de içeren her düzeydeki okullara kadar eğitim hizmetlerinin durdurulması

e)  Kültürel miras ve tabiat varlıkları kanunun 101’inci maddesinde ve 22/01/2004 tarihli 42’nolu kanun hükmünde kararnamede sayılan müze ve diğer kültürel kurumların kapatılması. Söz konusu kurumlara ücretsiz girişe dair bütün düzenlemelerin durdurulması 

f) Yurt içi [İtalya]  ve yurt dışındaki bütün eğitim amaçlı seyahatlerin durdurulması

g) Gerekli hizmetler veya kamu hizmetleri hariç olmak üzere kamuya açık bütün sınavların ve kamu kuruluşlarının bütün faaliyetlerinin durdurulması

h) Enfekte olduğu doğrulanan vak’alarla yakın teması olan bireylere karantina ve aktif gözetim uygulanması

Bu kısıtlamaların -NRC’ye göre normal bir grip- her yıl bizi etkileyenlerden çok farklı olmayan tehdide göre orantısız olduğu apaçık ortadadır. 

Terörizm, istisnai önlemlerin meşrulaştırıcısı olarak tükendiğinde, bir salgın icadı, herhangi bir kısıtlama olmaksızın bu tür önlemleri genişletmek için ideal bir bahane sunabileceğini söyleyebiliriz. 

Diğer bir unsur –daha az endişe verici değildir-; son zamanlarda bireysel bilince yayılmış ve salgının bir kez daha ideal bahane sunduğu kolektif panik halleri (state of collective panic) için gerçek bir ihtiyaca dönüşen korku halidir (state of fear). 

Bu sebeple -sapkın bir kısır döngünün içinde- hükûmetlerin dayattığı özgürlük kısıtlaması; şimdilerde güvenlik arzusunu karşılamak için müdahale eden aynı hükûmetlerin yarattığı güvenlik arzusu adına kabul edilmektedir. 

Giorgio Agamben

Siyaset Felsefecisi; Kutsal İnsan, İstisna Hali kitaplarının yazarı

* (Ç.N.) CNR (Consiglio Nazionale delle Ricerche); Ulusal Araştırma Konseyi

* Ouodlibet internet sitesinde 26 Şubat 2020’de yayınlanan Agamben’in yazısının İngilizceye çevrildiği http://positionswebsite.org/giorgio-agamben-the-state-of-exception-provoked-by-an-unmotivated-emergency/ adresinden alınarak çevrilmiştir. 

Giorgio Agamben’in yazısını okumak için:

https://www.quodlibet.it/giorgio-agamben-l-invenzione-di-un-epidemia

İngilizcesini okumak için:

http://positionswebsite.org/giorgio-agamben-the-state-of-exception-provoked-by-an-unmotivated-emergency/